บทความ พระราชกรณียกิจด้านสิ่งแวดล้อม รัชกาลที่ ๑๐ “พื้นฟูป่าที่หนองอึ่ง เพื่อคนอยู่กับป่าอย่างเกื้อกูล”

พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑๐ ทรงสืบสานแนวพระราชดำริด้านการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ ที่ได้พระราชทานไว้ เพื่อให้ราษฎรอยู่ดีกินดี แก้ไขปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมครอบคลุมทั้งด้านดิน น้ำ ป่า

“เราจะสืบสาน รักษา และต่อยอด และครองแผ่นดินโดยธรรมเพื่อประโยชน์สุขแห่งอาณาราษฎรตลอดไป”

จากพระปฐมบรมราชโองการของ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เมื่อวันที่ ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ที่ผ่านมา สะท้อนถึง  พระราชปณิธาน พระราชหฤทัยอันมุ่งมั่นในการสืบสาน รักษา และต่อยอด พระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ เพื่อสานต่อให้เกิดประโยชน์สุขแก่ประชาราษฎร์ตลอดช่วงเวลาที่ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งทรงดำรงพระราชอิสริยยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ได้ทรงเรียนรู้หลักการทรงงานของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ ในด้านต่าง ๆ โดยได้ทรงติดตามเสด็จฯ ไปปฏิบัติพระราชกรณียกิจพร้อมพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพล     อดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในแทบทุกหนแห่ง เมื่อเสด็จขึ้นทรงราชย์ ทรงต่อยอดโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด แก่ปวงประชาชนชาวไทยสืบไป

พระองค์ทรงเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎร บ้านคำน้ำสร้าง ตำบลค้อเหนือ อำเภอเมือง จังหวัดยโสธร วันที่ ๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๔๓ ได้พระราชทานพระราชดำริให้พัฒนาและปรับปรุงพื้นที่ ด้วยการขุดลอกหนองอึ่งที่เป็นพื้นที่สาธารณประโยชน์ พร้อมการพัฒนาปรับปรุงดินและพื้นที่แห้งแล้ง ด้วยการปลูกป่าและหญ้าแฝก รวมถึงการฟื้นฟูสภาพป่าโดยรอบหนองอึ่ง ในพื้นที่กว่า ๓,๐๐๖ ไร่ โดยราษฎรได้เข้ามามีส่วนร่วมและร่วมใจกันพัฒนาพื้นที่โดยรอบหนองอึ่ง  โดยพื้นที่หนองอึ่ง มีแม่น้ำสองสายมาบรรจบกัน คือแม่น้ำชีและลำน้ำยัง พื้นที่ดังกล่าวเป็นที่ลุ่มต่ำและเป็นเส้นทางน้ำไหลผ่าน ทำให้ประสบกับปัญหาน้ำท่วมในช่วงฤดูฝน เพื่อความอยู่รอด ชาวบ้านจึงต้องบุกรุกป่าสร้างที่อยู่อาศัย ทำไร่เลื่อนลอย บางส่วนต้องย้ายถิ่นฐานออกไปทำงานในเมือง

ต่อมาได้จัดตั้งเป็น “ป่าชุมชนดงมัน” ในปี ๒๕๔๖ เพื่อสนองพระราชดำริ “ฟื้นฟูสภาพป่าเพื่อให้คนอยู่กับป่าได้อย่างเกื้อกูล”

ป่าชุมชนดงมันเป็นป่าบกผืนเดียวที่น้ำท่วมไม่ถึง มีสภาพเป็นป่าดิบแล้งผสมเต็งรัง เป็นแหล่งพึ่งพิงที่สำคัญยิ่งของ ๗ หมู่บ้านเป้าหมายโครงการ ในการเป็นแหล่งเก็บหาของป่าไม้ใช้สอย ไม้ฟืน รวมถึงการปลูกพืชไร่ และทำเลเลี้ยงสัตว์ ทรัพยากรป่าไม้อยู่ในสภาพเสื่อมโทรม คงเหลือสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์ประมาณ ๘๐๐ ไร่ ป่าเสื่อมโทรม ๑,๒๐๐ ไร่ และพื้นที่ไร่ร้างประมาณ ๘๐๐ ไร่ การฟื้นฟูป่าไม้บริเวณพื้นที่หนองอึ่งอันเนื่องมาจากพระราชดำริประสบผลสำเร็จอย่างยิ่ง ปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติกลับคืนความอุดมสมบูรณ์ดังเดิม และเป็นแบบอย่างของแนวทางการแก้ปัญหาที่ยั่งยืน

พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑๐  ทรงตระหนักอย่างดียิ่งในคุณค่าแนวพระราชดำริเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ ทรงมุ่งมั่นสืบสาน ต่อยอด พระราชกรณียกิจด้านต่าง ๆ อาทิเช่น งานด้านสิ่งแวดล้อมฯ เพื่อความก้าวหน้า และประโยชน์สุขแก่พสกนิกรชาวไทย

แหล่งที่มา https://www.seub.or.th/bloging/สถานการณ์/พระราชกรณียกิจด้านสิ่ง/